Weiden Stalhille /30-01-2011/ Foto Johan Buckens.
Dit najaar en winter is een topjaar voor de trekkende Ruigpootbuizerd. Het kondigde zich al aan in oktober 2010, toen over de trektelpost van Falsterbo in Zweden een recordaantal van maar liefst 1879 exemplaren overvloog. Het Zweedse herfstrecord uit 1978 van 1619 ruigpoten is dus verbroken. Dit cijfer is veel meer dan het dubbel van de normale trekjaren. Ook in België worden er hoge aantallen waargenomen inclusief in Vlaanderen. Toch is alertheid geboden, want niet iedere buizerd is een Ruigpootbuizerd.
Op 13 oktober 2010 werden in Falsterbo op één dag 165 trekkende Ruigpoten genoteerd, terwijl er in 2009 in het totaal slechts 185 werden gezien.
Ruigpootbuizerds broeden in Canada, Alaska, Siberië, Rusland, Finland en Scandinavië. Wij verwelkomen hier Scandinavische vogels. Blijkbaar hebben ze een uitzonderlijk goed broedseizoen gehad.
Houtave Polders / Foto Jean-Pierre Robert.
De Ruigpootbuizerd, Buteo Lagopus, is een indrukwekkende roofvogel, vaak wordt onze buizerd (buse variable) voor ruigpootbuizerd aanzien, toch zijn er wat verschillen.
Deze Noord-Europese tegenhanger van de buizerd is wat forser gebouwd en heeft 2 opvallende donkere “polsvlekken” op de ondervleugel en een smalle donkere vleugelrand. Het beste kenmerk is echter hun staart, van onder en boven is die wit met een brede donkere eindband. Buik en “broek” zijn donkerbruin, streping op keel variabel, kop licht, tarsi wit bevederd. Die poten zijn echter een lastig en onbetrouwbaar kenmerk. Adult vrouwtje lijkt van onder op juv., maar men kan haar daarvan onderscheiden omdat de achterranden van staart en vleugels donkerder en opvallender zijn. De keel en voorborst zijn krachtiger gestreept, “de buikvlek” is meestal opvallend donker. Bij adult mannetje zijn keel en voorborst duidelijk donkerder dan de buik, die gebroken is door uitgebreide witte bandering. Ruigpootbuizerd bidt veel meer dan gewone buizerd.
Zoals bij alle roofvogels is het vrouwtje groter. Het mannetje wordt 51cm. lang, met een spanwijdte van 130cm. Zij wordt 62cm. met spanwijdte van 153 cm. Het maximale gewicht bedraagt 1,5 kg.
De Ruigpootbuizerd is een uitgesproken trekvogel. Zij broedt in mei en juni , afhankelijk van het aantal prooidieren legt zij tussen de 2 of 7 eieren. Meestal zijn het er 2 of 3, waarop 28 tot 31 dagen wordt gebroed. Het duurt echter nog 41 tot 43 dagen voor de jongen uitvliegen. De broedplaatsen worden vanaf eind augustus verlaten en de eerste vogels worden midden/eind september in Zuid-Scandinavië gezien.
Het voedsel van de Ruigpoot bestaat vooral uit kleine knaagdieren zoals aardmuizen en lemmingen, aangevuld met vogels, kikkers, vis en insecten. Buiten de broedtijd vrijwel uitsluitend kleine zoogdieren en aas.
Weiden Pompje /Foto Roland François.
Hierna volgt nog een overzicht van aanwezige ruigpootbuizerds dit seizoen in de kustpolders, gemeld door Johan Buckens, waarvoor dank.
Overtrekkende vogels: De Panne 1, Spuikom 1, Heist 1, Nieuwpoort 1.
Oostkust :
Ruime omgeving Houtave: minstens 6 vogels: 2 adult, 4 juv.
Uitkerke: minstens 3 vogels.
Zwin: 2 vogels: 1 adult.
Damme : 2.
Lapscheure :1
Heist : 1.
Zeebrugge :1.
Oudenburg/Jabbeke :1
Achterhaven Oostende+ Pompje : minstens 2 (gedeeltelijk oostkust).
Middenkust:
Luchthaven Oostende : 3 , waarvan 1 adult eerst in Middelkerke zat.
Schore: 1.
Snaaskerke: 1.
Dit maakt een totaal van 28 vogels, enkel de waarnemingen met foto’s of een goede beschrijving werden meegerekend.
Zelf zag Johan 16 vogels aan de Oost-en Middenkust.
In de vorige jaren waren er maximum 1 tot 2 overwinteraars.
Machteld Kaesemans.